Bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế cho biết, chính sách thuế với các hộ kinh doanh chưa hề thay đổi:
Thời gian gần đây, tại nhiều địa phương, đặc biệt là các thành phố lớn như TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, tình trạng nhiều hộ kinh doanh đột ngột đóng cửa, nghỉ kinh doanh. Một số ý kiến cho rằng nguyên nhân xuất phát từ lo ngại nghĩa vụ về hóa đơn điện tử theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 123/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 quy định về hóa đơn, chứng từ.
Theo các chuyên gia, việc hộ kinh doanh ngừng hoạt động không phải là hiện tượng mới, mà vẫn diễn ra theo chu kỳ vận động của thị trường. Trong bối cảnh hiện nay, nguyên nhân còn đến từ tình hình kinh tế thế giới và trong nước gặp nhiều khó khăn, sức mua suy giảm, người tiêu dùng chuyển dần từ hình thức mua sắm truyền thống sang các nền tảng thương mại điện tử…
Theo quy định tại Nghị định 70/2025, từ 01/06/2025, chỉ những hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán và có doanh thu hàng năm từ 1 tỷ đồng trở lên, hoạt động trong các lĩnh vực bán lẻ, nhà hàng, ăn uống, khách sạn, siêu thị, vận tải hành khách, giải trí…, có bán hàng hóa, dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng mới bắt buộc triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền và chuyển dữ liệu tới cơ quan thuế.
Theo cơ sở dữ liệu quản lý thuế, hiện cả nước có 37.576 hộ kinh doanh thuộc diện bắt buộc triển khai hóa đơn điện tử từ máy tính tiền, tương đương khoảng 1% trong tổng số hơn 3,6 triệu hộ kinh doanh. Tuy nhiên, thực tế cho thấy rất nhiều hộ kinh doanh nhỏ lẻ, thậm chí không thuộc diện điều chỉnh đã chọn cách tạm ngừng kinh doanh do lo ngại hoặc hiểu nhầm rằng tất cả đều phải triển khai công nghệ máy tính tiền, đồng nghĩa với việc phải thay đổi quy trình, tăng chi phí đầu tư và chịu sự giám sát chặt chẽ.
Bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế cho biết, quy định về hoá đơn điện tử từ máy tính tiền có kết nối chuyển dữ liệu cho cơ quan thuế không làm thay đổi chính sách thuế đang áp dụng cho hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh. Ví dụ, đối với hộ kinh doanh phân phối, cung cấp hàng hóa, thuế suất vẫn là vẫn là 1,5%/doanh thu (trong đó 1% thuế giá trị gia tăng và 0,5% thuế thu nhập cá nhân) không kể thanh toán bằng tiền mặt hay chuyển khoản; đối với dịch vụ ăn uống là 4,5%/doanh thu (trong đó 3% thuế giá trị gia tăng và 1,5% thuế thu nhập cá nhân). Việc áp dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền chỉ thay đổi căn cứ xác định doanh thu làm cơ sở cho cơ quan thuế xác định mức thuế khoán của các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có mức doanh thu từ 1 tỷ đồng/ năm trở lên cho sát với doanh thu thực tế phát sinh của các hộ này. Quy định này không không làm ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có ngưỡng doanh thu dưới 01 tỷ đồng/năm.
Trước tình hình này, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã có Thư ngỏ gửi Hội Kiểm toán viên hành nghề Việt Nam, Hiệp hội Kế toán và Kiểm toán Việt Nam, các đại lý thuế, công ty cung cấp dịch vụ kế toán, tư vấn thuế và công nghệ. Thư đề nghị các tổ chức này tích cực hỗ trợ người nộp thuế, đặc biệt là hộ kinh doanh cá thể, để đảm bảo việc triển khai hóa đơn điện tử từ máy tính tiền đúng quy định, không gây hoang mang hay hiểu lầm.
Cùng với đó, Cục Thuế các địa phương cũng đã có thư gửi đến các hộ kinh doanh nhằm khẳng định rõ chủ trương không tăng thuế, không gây khó khăn cho người dân, mà nhằm tăng cường minh bạch và chống thất thu ngân sách. Việc triển khai hóa đơn điện tử từ máy tính tiền là một giải pháp cần thiết để tạo sân chơi công bằng, minh bạch giữa các mô hình kinh doanh, đồng thời ngăn chặn hiệu quả tình trạng trốn thuế, gian lận thương mại.
Thủ tướng Chính phủ cũng đã ban hành Công điện số 88/CĐ-TTg ngày 12/6/2025 yêu cầu các bộ, ngành và địa phương tăng cường quản lý, đẩy mạnh triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền trong các hoạt động bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp tới người tiêu dùng. Đây là bước đi quan trọng trong tiến trình hiện đại hóa hệ thống thuế, kiểm soát doanh thu thực chất, và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng thông qua minh bạch hóa các giao dịch.
Các chuyên gia kinh tế nhận định, trong bối cảnh kinh tế còn nhiều biến động, người tiêu dùng ngày càng cẩn trọng hơn và xu hướng mua sắm trực tuyến gia tăng mạnh, các hộ kinh doanh truyền thống buộc phải thay đổi tư duy và phương thức vận hành. Việc áp dụng công nghệ, sử dụng hóa đơn điện tử không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là công cụ giúp hộ kinh doanh bắt kịp môi trường kinh doanh hiện đại, minh bạch, hiệu quả và bền vững hơn./.
