Mời nghe phóng sự tại đây:
Câu lạc bộ (CLB) "Bảo tồn và phát triển nghề dệt thổ cẩm dân tộc Mường" nằm ở làng Nhỏi, xã Cao Ngọc, huyện Ngọc Lặc, tỉnh Thanh Hóa - nơi sinh sống chủ yếu của cộng đồng người dân tộc Mường. CLB nổi tiếng gần xa, bởi các sản phẩm thổ cẩm đậm nét văn hóa Mường. Dẫn chúng tôi đi tham quan CLB thổ cẩm gồm 15 khung cửi với những tấm thổ cẩm đủ màu sắc, hoa văn, bà Phạm Thị Bảo - người sáng lập CLB cho biết mình sinh ra trong gia đình có bà ngoại và mẹ đều biết dệt thổ cẩm. Năm lên 10 tuổi, bà được mẹ, bà ngoại dạy cho những đường chỉ đầu tiên. Đến năm 16 tuổi, bà đã thành thạo việc ngồi vào khung cửi, dệt nên những chiếc váy Mường, thắt lưng; thêu họa tiết, hoa văn trên chiếc khăn Mường.
Từ bao đời nay, nghề dệt thổ cẩm đã gắn liền với cuộc sống của người dân nơi đây, đặc biệt là phụ nữ. Mỗi tấm vải không chỉ là vật dụng, mà còn là câu chuyện về núi rừng, về tình yêu, về cuộc sống lao động cần mẫn. Thế nhưng sự phát triển của xã hội hiện đại khiến nhiều thanh niên người Mường không còn mặn mà với váy áo truyền thống. Điều đó khiến bà Bảo trăn trở, lo sợ một ngày những nét đẹp văn hóa của người Mường sẽ bị mai một. Vì vậy, năm 2018, bà quyết định thành lập CLB dệt thổ cẩm tại nhà. Các sản phẩm chủ yếu là những đồ dùng quen thuộc của người Mường như: gối đầu, đệm ngồi, túi thổ cẩm; khăn quàng, khăn múa hát Pồn Pông, váy Mường, dây thắt lưng, dệt lai váy, chân váy...
Với đôi bàn tay khéo léo cùng niềm đam mê giữ nghề truyền thống, bà Bảo cùng các chị em trong CLB không quản ngại khó khăn, vất vả đưa sản phẩm đi khắp các chợ quê trong huyện để giới thiệu. Nhờ đó, các sản phẩm của CLB ngày càng được nhiều người biết đến không chỉ trong huyện mà còn vươn ra ngoài tỉnh.
Hiện nay, CLB có 40 thành viên, trong đó có 10 người chuyên môn dệt, 4 người chuyên môn may, người này học người kia, ai biết nhiều làm nhiều, ai biết ít làm ít. Không chỉ là nơi lưu giữ nét đẹp của nghề dệt thổ cẩm truyền thống, CLB còn là nơi giúp phụ nữ địa phương nâng cao thu nhập từ 3,5 đến 5 triệu đồng/người/tháng. “Tôi là thành viên của câu lạc bộ được 8 năm rồi. Nhờ bà Bảo giúp đỡ tôi cũng đã thành thạo tất cả các công đoạn dệt rồi. Tôi mong muốn nghề này được lưu truyền và phát triển để cuộc sống gia đình được ổn định hơn. Từ khi tham gia CLB, kinh tế gia đình cũng đỡ vất vả hơn”, bà Phạm Thị Tuyết – thành viên CLB chia sẻ.
Ông Hà Tiến Giang, bí thư đảng uỷ xã Cao Ngọc cho biết, nhằm bảo tồn và phát huy nghề dệt thổ cẩm, xã đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến người dân việc mặc trang phục truyền thống của dân tộc mình trong các dịp lễ, Tết, xây dựng sản phẩm dệt thổ cẩm truyền thống của xã Cao Ngọc, trở thành một trong các sản phẩm OCOP của huyện. “CLB hoạt động rất tích cực, sản phẩm đã được công nhận là Ocop, không chỉ dùng mà còn sử dụng để triển lãm, đi bán tại các hội chợ,rồi các chợ xung quanh, bà con làm lúc nhàn rỗi, bình quân mỗi người cũng có thời điểm bán được được 3 - 5 triệu, tạo được nguồn thu nhập tốt”, ông Giang cho biết.
Giữa một thế giới đang ngày một công nghiệp hóa, những người cao tuổi xã Cao Ngọc vẫn âm thầm, bền bỉ dệt nên từng nét văn hóa dân tộc. Sự hồi sinh của nghề dệt thổ cẩm ở Cao Ngọc là minh chứng cho thấy: chỉ cần có tâm huyết, truyền thống dân tộc sẽ không bao giờ bị lãng quên. Và chính những người cao tuổi – bằng sự nhẫn nại, trí tuệ và tình yêu văn hóa dân tộc đã trở thành những "người giữ hồn" của cả một di sản./.
