Mời nghe cuộc trao đổi giữa phóng viên VOV2 với nhà báo Hà Tùng Long, báo Dân Việt – Người có thâm niên theo dõi mảng văn hóa nói chung và lĩnh vực âm nhạc nói riêng:
Dòng nhạc cách mạng (hay còn được gọi nhạc đỏ) với những sáng tác trong thời kỳ đất nước còn chiến tranh, tưởng rằng chỉ “sống khỏe” theo giai đoạn lịch sử, sau đó rơi vào quên lãng. Nhưng thực tế đã cho thấy điều ngược lại, nhạc đỏ gần đây trở lại với sự sáng tạo của nhiều nhạc sĩ, ca sĩ trẻ đem đến sức sống mới cho dòng nhạc tưởng như xưa cũ này
Ca sĩ Thái Thùy Linh là một trong những người trẻ tiên phong lựa chọn hát nhạc cách mạng theo phong cách mới với việc ra mắt album nhạc đỏ “Bộ đội” gồm những bài hát được phối lại theo kiểu rock. Sự làm mới nhạc cách mạng này của Thái Thùy Linh đã thu hút đông đảo các bạn trẻ thưởng thức và cảm nhận dòng nhạc này dễ dàng hơn.
Cuối tháng 4 vừa qua, nhóm nhạc OPlus chính thức ra mắt dự án âm nhạc đặc biệt mang tên #VN1945. Bằng những bản phối và cách hát mang hơi thở hiện đại, OPlus đã truyền tải cảm nhận của thế hệ nối tiếp về các ca khúc xưa một cách gần gũi, mới mẻ và đầy tự hào.. Qua #VN1945, OPlus mong muốn đây sẽ là sợi dây kết nối giữa thế hệ sinh ra trong thời chiến, thời hậu chiến và thế hệ Gen Z ngày nay.
Ca sĩ Viết Thu - Á quân cuộc thi Hãy nghe tôi hát 2023, từng gây sốt trên mạng xã hội bằng ca khúc Chào em cô gái Lam Hồng với hơn 10 triệu lượt xem trên các nền tảng. Sở hữu chất giọng nam cao, nội lực và khả năng xử lý thanh nhạc tốt, Viết Thu mang đến bản phối trẻ trung, quen mà lạ. Nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, Viết Thu phát hành mini album đầu tay mang tên Giai điệu Tổ quốc bằng cách làm mới nhạc đỏ qua các bản phối đương đại.
Trong tháng 4 lịch sử - dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước đã chứng kiến sự sống dậy mạnh mẽ của dòng nhạc đỏ, nhạc Cách mạng. Bên cạnh những giọng ca gắn liền với lịch sử, khán giả thấy nhiều ca sĩ trẻ như Tùng Dương, Hòa Minzy, Anh Tú, Phương Mỹ Chi, Double2T... mang đến làn gió mới cho dòng nhạc Cách mạng.
Các nghệ sĩ trẻ không đơn thuần tái hiện nguyên bản ca khúc Cách mạng mà đã phối khí mới, đưa vào yếu tố âm nhạc hiện đại, và lồng ghép cả màu sắc cá nhân. Họ thổi hồn vào những tác phẩm có tuổi đời hơn 50 năm bằng cảm nhận của thế hệ sống trong hòa bình, vừa kết nối với khán giả trẻ mà vẫn giữ được tinh thần hào hùng của tác phẩm.
Nhà báo Hà Tùng Long, báo Dân Việt – Người có thâm niên theo dõi mảng văn hóa nói chung và lĩnh vực âm nhạc nói riêng nhận định, văn hóa nghệ thuật nói chung, dòng nhạc cách mạng nói riêng luôn gắn liền với dòng chảy của lịch sử, của thời đại và của đời sống. Mỗi thế hệ sẽ có cách tiếp cận, cách thể hiện tình yêu và cách lan tỏa những giá trị bất biến của dòng nhạc cách mạng theo cảm quan thẩm mỹ và tư duy âm nhạc riêng của mình.
Cách các nghệ sĩ, ca sĩ trẻ khi làm mới các ca khúc cách mạng chính là một trong những cách để các ca sĩ, nhạc sĩ trẻ đưa các ca khúc đó gần gũi hơn, mềm mại hơn với thế hệ của mình và đưa tiếng nói thế hệ của mình vào trong ca khúc đó. Đó cũng là một cách để thế hệ nối tiếp thấu hiểu hơn về lịch sử, về tinh thần cách mạng, về thời đại ông cha, để biết ơn tiền nhân và lan tỏa lòng tự hào dân tộc và lòng yêu nước. Từ đó nhận thấy rõ hơn sứ mệnh và trách nhiệm của thế hệ mình đối với công cuộc gìn giữ và tiếp nối tinh thần dân tộc của cha ông.
Mới đây, Tổng Bí thư Tô Lâm đánh giá, các lễ kỷ niệm, diễu binh, diễu hành đến các hội thảo khoa học và các chương trình chính luận nghệ thuật trên quy mô toàn quốc đã được tổ chức rất thành công, thu hút sự chú ý, quan tâm theo dõi, sự hưởng ứng của đông đảo các tầng lớp nhân dân, bạn bè quốc tế. Tổng Bí thư cũng cho rằng đã xuất hiện "một làn sóng yêu nước, yêu dân tộc mạnh mẽ" trong thế hệ trẻ Việt Nam. Đây là một sự ghi nhận rất đáng trân trọng mà thế hệ trẻ nói chung và các ca sĩ, nhạc sĩ trẻ nói riêng phải ý thức hơn nữa trách nhiệm của mình đối với đất nước nói chung, đối với âm nhạc cách mạng nói riêng.
Nghệ sỹ ưu tú Đăng Dương, một nghệ sĩ rất nổi tiếng với dòng nhạc cách mạng cũng cho rằng, sự tham gia của các nhạc sỹ, ca sĩ trẻ vào dòng nhạc cách mạng đã giúp lan tỏa dòng nhạc này nhiều hơn tới công chúng đặc biệt là giới trẻ, tuy nhiên, khi các ca sĩ, nhạc sĩ trẻ làm mới cũng cần tôn trọng cái gốc, cái tinh thần của ca khúc.
Một điểm dễ nhận thấy, các ca khúc cách mạng được làm mới với nhiều phong cách khác nhau như: rock, pop, hip hop… Nhiều ca khúc còn được sáng tạo bằng phần lời rap viết thêm như một cách kể chuyện mới bằng âm nhạc. Thế nhưng, có những sản phẩm khiến người nghe thấy phản cảm, làm sai lệch tinh thần vốn có, làm mất đi sự hào hùng, chất hào sảng của các ca khúc đã đi cùng năm tháng.
Thời gian qua, có rất nhiều chương trình về âm nhạc giúp giới thiệu những ca khúc truyền thống cách mạng quen thuộc của nhiều thế hệ như: Giai điệu tự hào, Những bài hát còn xanh của Đài Truyền hình Việt Nam, Bài ca đi cùng năm tháng của Đài Tiếng nói Việt nam hay hội thi tuyên truyền ca khúc cách mạng do Trung tâm Văn hóa tỉnh Bình Phước tổ chức năm 2023,…
Theo nhà báo Hà Tùng Long, cần phát triển nhiều phiên bản khác nhau của những chương trình này, có thể tổ chức định kỳ tại các trường phổ thông – đại học với hình thức gần gũi hơn, học sinh trình diễn các ca khúc cách mạng theo phong cách mới. Tổ chức các mini show hoặc bản cover chất lượng cao trên YouTube, TikTok, Facebook – kèm lời giới thiệu, chia sẻ về lịch sử bài hát. Hay mỗi tỉnh/thành xây dựng chương trình riêng với bài hát gắn với địa phương, do nghệ sĩ và nhân dân biểu diễn…
Có thể thấy, âm nhạc cách mạng không chỉ là một phần của quá khứ mà đã trở thành biểu tượng của niềm tin không thể tách rời khỏi lịch sử. Hiện nay, những bài ca cách mạng vẫn giữ được vai trò quan trọng trong việc nuôi dưỡng lòng yêu nước, giáo dục thế hệ trẻ về lịch sử hào hùng của dân tộc. Những nỗ lực sáng tạo của nghệ sĩ hôm nay không chỉ làm phong phú thêm đời sống âm nhạc mà còn góp phần định hình bản sắc riêng, tạo nên dấu ấn đặc biệt cho âm nhạc Việt trên hành trình hội nhập, đưa văn hóa Việt tỏa sáng trên trường quốc tế.
