Chuẩn bị đào tạo 4.000 nhân lực cho 2 nhà máy điện hạt nhân

Sáng nay (14/6), tại Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông, Bộ GD&ĐT tổ chức hội nghị triển khai các đề án về phát triển nguồn nhân lực và hợp tác 3 "Nhà": Nhà nước - nhà trường – nhà doanh nghiệp.

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Văn Phúc cho biết, Bộ GD-ĐT cùng các cơ sở đào tạo, Viện nghiên cứu đang tập trung triển khai 4 đề án trọng điểm vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, gồm: Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm đến năm 2050; Đề án Đào tạo nguồn nhân lực phục vụ phát triển công nghệ cao giai đoạn 2025 - 2035 và định hướng tới năm 2045; Đề án phát triển hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 đến năm 2030; Đề án Đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực phục vụ phát triển điện hạt nhân đến năm 2035.

Theo Thứ trưởng, hợp tác giữa Nhà nước – Nhà trường – Doanh nghiệp, hay còn gọi là mô hình “3 nhà” có vai trò hết sức quan trọng để phát huy sức mạnh tổng hợp; đồng thời huy động, khai thác có hiệu quả các nguồn lực, gắn kết chặt chẽ giữa đào tạo, nghiên cứu khoa học với thị trường lao động và nền kinh tế, đáp ứng tốt nhất nguồn nhân lực chất lượng cao, phát triển khoa học công nghệ và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Nhà nước giữ vai trò kiến tạo – hoạch định thể chế, chính sách, tạo môi trường pháp lý thuận lợi để khuyến khích liên kết và chuyển giao tri thức, đầu tư ngân sách nhà nước.

Nhà trường không chỉ là nơi đào tạo, mà còn là trung tâm sáng tạo tri thức, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ và cần được khuyến khích, gắn kết chặt chẽ hơn với doanh nghiệp, đầu tư nhiều hơn hơn để đáp ứng nhu cầu thực tiễn và thị trường.

Doanh nghiệp không chỉ là nơi sử dụng lao động do nhà trường đào tạo ra, mà còn là nơi ứng dụng, triển khai, thương mại hóa các kết quả nghiên cứu, là đối tác quan trọng nhất của các trường.

Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc khẳng định, hợp tác "3 nhà" chính là phương thức để đưa khoa học vào sản xuất, đổi mới vào thị trường, và tri thức vào phát triển.

"Hợp tác “3 Nhà” cũng là điều kiện tiên quyết để Việt Nam xây dựng được các trung tâm đổi mới sáng tạo liên ngành, các cụm liên kết công nghiệp – học thuật, và từng bước hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia. Đó là hướng đi phù hợp với yêu cầu của Nghị quyết 57, đồng thời là cách cụ thể hóa tinh thần hành động trong Nghị quyết 68 và Nghị quyết 59 về phát triển doanh nghiệp tư nhân đổi mới sáng tạo và hội nhập quốc tế chủ động, toàn diện", Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc nói.

Đào tạo gần 4.000 nhân lực cho 2 nhà máy điện hạt nhân

Tại hội nghị, TS Vũ Thanh Bình, Phó Cục trưởng Cục Khoa học, Công nghệ và Thông tin (Bộ GD-ĐT) thông tin một số nội dung liên quan đến kế hoạch triển khai đề án đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực phục vụ phát triển điện hạt nhân đến năm 2035.

Theo đó, mục tiêu là đến năm 2030 sẽ đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực phục vụ nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2.

Cụ thể, nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 cần khoảng 1.920 người. Trong đó, trình độ đại học (kỹ sư, cử nhân) là 1.020 người, trình độ cao đẳng là 900 người. Số lượng nhân lực có trình độ đại học được đào tạo mới ở nước ngoài là 320 người.

Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2 cần khoảng 1.980 người. Trong đó, trình độ đại học và sau đại học là 1.050 người, trình độ cao đẳng là 930 người; đào tạo mới ở nước ngoài là 350 người.

Sau đó, giai đoạn 2031-2035, sẽ đào tạo, bồi dưỡng bổ sung nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu thực tế cho các nhà máy điện hạt nhân.

Theo TS Vũ Thanh Bình, để đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực trong nước và nước ngoài đáp ứng nhu cầu phục vụ nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2, Bộ GD-ĐT ưu tiên lựa chọn sinh viên đã tốt nghiệp cùng nhóm ngành để cử đi đào tạo, bồi dưỡng chuyên ngành điện hạt nhân có cam kết về phục vụ 2 nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2 theo từng giai đoạn.

Cụ thể lựa chọn, cử sinh viên đang học năm thứ nhất, thứ hai tại các cơ sở đào tạo trong nước đi học tại nước ngoài có cam kết về phục vụ một trong 2 nhà máy điện hạt nhân.

Sẽ có 100 chương trình đào tạo tài năng đến trình độ kỹ sư

Liên quan đến Đề án phát triển hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 đến năm 2030, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Hoàng Minh Sơn nhấn mạnh, sẽ không thể phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo một cách đột phá nếu không có nguồn nhân lực chất lượng cao, tài năng.

"Chúng ta nói đến những công nghệ khác nhau như bán dẫn, đường sắt tốc độ cao, điện hạt nhân, không phải chỉ cần nhân lực chuyên sâu về các lĩnh vực này mà cần rất nhiều các nhân lực STEM. Kể cả khi chúng ta cần phát triển một lĩnh vực công nghiệp nào đó, việc đào tạo chuyển đổi giữa các nhân lực tốt nghiệp các ngành STEM để chuyên sâu vào những lĩnh vực đó cũng sẽ rất nhanh", ông Sơn nói.

Cũng theo Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn, sẽ có 100 chương trình đào tạo tài năng đến trình độ kỹ sư, thạc sĩ và 100 chương trình đào tạo về y sinh, trong chương trình này có nhiều lĩnh vực, trong đó ưu tiên lĩnh vực công nghệ số, trí tuệ nhân tạo, công nghệ sinh học.

"Sinh viên tốt nghiệp các ngành STEM có thể phục vụ nhiều lĩnh vực khác nhau như công nghệ bán dẫn, đường sắt tốc độ cao, điện hạt nhân... Do đó, việc đào tạo nhân lực STEM chuyển tiếp sang chuyên sâu sẽ rất thuận lợi, góp phần tạo nguồn lực chất lượng cao cho các ngành mũi nhọn", Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Hoàng Minh Sơn nhấn mạnh.