Tiết kiệm từ lâu đã trở thành nét văn hóa đặc trưng trong tính cách của người dân Việt Nam. Tính cách ấy được hun đúc nên trong hành trình dựng nước và giữ nước của dân tộc. Thiên tai, địch họa khiến mỗi người dân trên mảnh đất hình chữ S này luôn phải “ăn bữa nay, lo bữa mai”, “làm khi lành để dành khi đau”… Thực tế lịch sử đã chứng minh, tiết kiệm là một trong những yếu tố then chốt tạo ra tiềm lực to lớn cho đất nước trong mọi hoàn cảnh.
Trong bài viết mới đây của Tổng Bí thư Tô Lâm với nhan đề “Thực hành tiết kiệm”, Tổng Bí thư đã nhấn mạnh: “Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí là điều cần làm trong cuộc sống của từng cá nhân và toàn xã hội, là “hòn đá tảng” góp phần xây dựng một xã hội văn minh, phát triển bền vững”. Nói cách khác, tiết kiệm, chống lãng phí phải là trách nhiệm chung, phải trở thành “tự giác”, “tự nguyện”, nhu cầu như “cơm ăn, nước uống, áo mặc hằng ngày”.
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng rất quan tâm thực hành lối sống tiết kiệm. Những bài học từ Người vẫn còn nguyên giá trị cho đến hôm nay. Đó cũng chính là lý do để bước vào thời kỳ Đổi mới, Đảng ta đã có chủ trương, ban hành nhiều chỉ thị về vấn đề này. Thể chế hóa chủ trương của Đảng, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa X đã ban hành Pháp lệnh về việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 1998; được Quốc hội khóa XI nâng lên thành Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2005 và được Quốc hội khóa XIII sửa đổi, bổ sung, ban hành Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2013.
Trong bối cảnh tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả như hiện nay, việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí lại càng trở nên có ý nghĩa hơn bao giờ hết. Điều này được minh chứng bằng chính những con số mà Tổng Bí thư Tô Lâm đưa ra trong bài viết của mình: “Khi thực hiện chủ trương mà Hội nghị Trung ương 11 khoá XIII đã thống nhất về sáp nhập tỉnh, không tổ chức cấp huyện và sáp nhập cấp xã, theo tính toán sơ bộ, riêng khoản tiết kiệm của chi thường xuyên từ Ngân sách nhà nước giai đoạn 2025-2030 là hơn 20.000 tỷ đồng/năm; giai đoạn 2030 trở đi mỗi năm tiết kiệm trên 30.000 tỷ đồng”.
Tiết kiệm chính là phương thức để kiến tạo nội lực, khẳng định vị thế quốc gia, dân tộc khi đất nước bước vào kỷ nguyên mới. Tiết kiệm là quốc sách, tiết kiệm phải gắn liền với chống lãng phí, phục vụ cho mục tiêu phát triển lâu dài.
Phải khẳng định lối sống tiết kiệm là một giá trị văn hóa tích cực chứ không phải là phong trào nhất thời. Tiết kiệm là biểu hiện của sự làm chủ: làm chủ thói quen, làm chủ tương lai và cao hơn nữa là làm chủ vận mệnh của đất nước. Nếu mỗi người dân Việt Nam đều coi tiết kiệm là một phần bản sắc sống thì chắc chắn chúng ta sẽ xây dựng được một xã hội không chỉ đủ đầy mà còn văn minh, nhân ái và bền vững.
Khi thực hành tiết kiệm, phòng, chống lãng phí đã trở thành văn hóa, nghĩa là nó đã trở thành chuẩn mực ứng xử, là nếp sống hằng ngày của mỗi cá nhân, mỗi tổ chức. Ðó cũng chính là quá trình chúng ta phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Việt Nam, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu phát triển nhanh và bền vững đất nước.
Một dân tộc đi lên từ gian khó sẽ hiểu hơn ai hết giá trị của tiết kiệm. Và tiết kiệm luôn là một căn tính quý báu của mỗi người Việt Nam - dù trong bất cứ thời đại nào./.