Theo PGS- TS Nguyễn Xuân Ninh – Phó Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam, cafe là một loại đồ uống quen thuộc, có năng lượng rất thấp. Hiện nay trên thế giới có hàng trăm loại cafe. Về cơ bản, các loại cafe đều có một số nhóm hoạt chất chính như là polysaccharide, chất béo, protein, axit chlorogenic và caffein. Từ trước đến nay, chúng ta chủ yếu biết đến vai trò gây hưng phấn thần kinh của caffein trong cafe. Tuy nhiên, gần đây người ta đã chứng minh rằng trong thành phần của cafe có những chất chống oxi hóa, có tác dụng chuyển hóa đường, chuyển hóa chất béo.
“Nếu 1 ngày chúng ta uống 3 ly cafe thì có thể tăng cường chuyển hóa năng lượng lên đến 7-10%. Giả sử một ngày chúng ta nạp vào cơ thể 2.000 calo thì 10% cũng là được được 200 calo rồi” – PGS-TS Nguyễn Xuân Ninh nói.
Gần đây, chúng ta thường nghe nói uống cafe xanh có tác dụng hỗ trợ giảm cân tốt hơn các loại cafe khác bởi vì có nhiều chất axit chlorogenic hơn. Tuy nhiên, PGS-TS Nguyễn Xuân Ninh cho biết, loại cafe nào cũng có chất này nhưng tùy theo từng loại, khí hậu, thổ nhưỡng của từng vùng trồng và cách chế biến mà hàm lượng các hoạt chất trong đó cũng khác nhau.
PGS-TS Nguyễn Xuân Ninh khẳng định, cafe chỉ là một loại đồ uống có tác dụng hỗ trợ trong quá trình giảm cân giống như các loại đồ uống có năng lượng thấp như nước lọc hay trà…Nếu chỉ dựa vào một mình cafe để giảm cân thì lại là một biện pháp hoàn toàn phản khoa học, tuy có tác dụng trước mắt nhưng để lại hậu quả không hề tốt.
Bác sĩ Nguyễn Xuân Ninh cảnh báo, nếu uống cafe để giảm cân mà nhịn ăn thì chỉ sau vài ngày cơ thể sẽ rơi vào tình trạng suy kiệt. Đặc biệt với những người nhạy cảm với caffein thì có thể bị mất ngủ, căng thẳng, lo lắng. Uống vào lúc bụng đói thì thì dễ bị say cafe, cảm thấy người bồn chồn, nhịp tim đập nhanh. Người có bệnh dạ dày, đại tràng, nếu uống nhiều café có thể bị rối loạn tiêu hóa. Chưa kể café còn có tính chất lợi tiểu. Việc đi tiểu nhiều có điểm tốt là tống thải chất độc ra ngoài cơ thể nhưng điểm bất lợi là kéo theo khá nhiều các vitamin và khoáng chất cũng bị mất đi.
Để giảm cân một cách khoa học, điều cơ bản là phải có một chế độ ăn với đầy đủ dinh dưỡng phù hợp với tình trạng cơ thể và năng lượng thấp kết hợp với tập luyện thể dục thể thao chứ không thể trông mong vào việc suy nhất là uống cafe.
Bên cạnh đó, nếu người tiêu dùng không cẩn thận sẽ dễ mua phải những loại cafe có chất lượng kém trong quá trình rang xay, người sản xuất có thể đưa thêm vào đó một số chất không có lợi cho sức khỏe. Ví dụ như, khi rang cháy ở nhiệt độ cao, các chất béo được cho thêm vào sẽ chuyển hóa thành chất bị oxi hóa; hoặc chất bột đường, protein khi bị cháy cũng chuyển hóa thành chất độc cho cơ thể. Do đó, khi chọn mua cafe, mọi người nên chọn những sản phẩm có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng từ các nhà sản xuất có uy tín, tên tuổi trên thị trường.
Ngoài các loại cafe dùng làm đồ uống thông thường, trên các trang mạng xã hội hoặc sàn giao dịch điện tử cũng rao bán rất nhiều loại “cafe giảm cân” với những lời quảng cáo rất hấp dẫn như uống trong vòng 1 tuần đến 10 ngày thì có thể giảm được 2- 4kg. Trong thực tế, đã có nhiều người tin theo và mua sản phẩm này về sử dụng. Chị Nguyễn Thị H ở Hà Nội cho biết, dù đã tập aerobic song vì muốn nhanh chóng lấy lại vóc dáng nên chị đã mua một loại cafe giảm cân của Thái Lan về uống theo mách bảo của người quen. Mỗi ngày chị pha 1 gói cafe để uống. Tuy nhiên sau khi uống chị thấy rất khát nước, cổ họng bị khô. Vì uống nhiều nước nên chị có cảm giác no, không muốn ăn. Sau một thời gian ngắn sử dụng, chị thấy nhịp tim đập nhanh hơn bình thường, người mệt và đi tiểu nhiều.
Theo TS-BS Nguyễn Xuân Ninh, việc người tiêu dùng mua và sử dụng các loại cafe giảm cân, được bán tràn lan trên mạng như vậy rất nguy hiểm. Bởi có nhiều loại không có chứng nhận chính quy đăng ký chất lượng sản phẩm, rất dễ bị thêm vào các chất độc hại không được kiểm soát nhằm tăng tác dụng nhưng sẽ dẫn đến những hậu quả vô cùng tai hại đối với sức khỏe. Điển hình như thời gian gần đây, đã có một phụ nữ bị hôn mê, suýt tử vong do uống cafe giảm cân có chất cấm là sibutramin và phenolphtalein. “Cả Sibutramine và Phenolphthalein đều là 2 loại dược chất được liệt kê vào danh sách cảnh báo nguy hiểm của FDA. Tại nước ta, từ năm 2011 thì Sibutramine và Phenolphthalein đã chính thức được Cục quản lý Dược, Bộ Y tế cấm lưu hành vì gây nguy hại cho sức khỏe tim mạch, đặc biệt là đột quỵ và nhồi máu cơ tim, cũng như gây hại cho hệ tiêu hóa và nguy cơ gây ung thư.”, PGS-TS Nguyễn Xuân Ninh cho biết. Vì vậy, người tiêu dùng tuyệt đối không nên sử dụng các sản phẩm “cafe giảm cân” được bán trên mạng.
Với những người muốn sử dụng cafe thông thường vừa làm đồ uống hàng ngày vừa để hỗ trợ trong quá trình giảm cân, TS-BS Nguyễn Xuân Ninh hướng dẫn, một ngày tùy theo thích ứng của mỗi người mà chúng ta có thể uống từ 2-3 tách cafe. Cũng tùy theo sở thích mà bạn có thể uống cafe pha đặc hoặc loãng hoặc thêm đường, sữa. Tuy nhiên, với người muốn giảm cân thì nên uống cafe đen, không nên thêm đường hay sữa để tránh nạp thêm năng lượng vào cơ thể.
