Theo ThS.BS Nguyễn Tuyết Mai – phụ trách Phòng khám Sản khoa, Bệnh viện Tim Hà Nội, tiền mãn kinh và mãn kinh là giai đoạn xảy ra tự nhiên ở phụ nữ trong độ tuổi từ 40 đến 55 tuổi, chủ yếu do suy giảm nội tiết tố nữ estrogen – một hormone quan trọng điều hòa sinh lý nữ và nhiều chức năng trong cơ thể.
Trước khi bước vào thời kỳ mãn kinh, phụ nữ sẽ trải qua giai đoạn tiền mãn kinh kéo dài 2-5 năm trước khi kinh nguyệt dừng hẳn, kèm theo một số dấu hiệu như bốc hỏa, căng thẳng, vã mồ hôi, rối loạn kinh nguyệt, rối loạn nhịp tim, dễ cáu gắt, trầm cảm...
Bên cạnh đó người phụ nữ cũng có thể đối mặt với một số bệnh lý do suy giảm estrogen như loãng xương, biến dạng xương, gãy xương, các bệnh lý tim mạch, bệnh Alzheimer...
Hầu hết các triệu chứng khó chịu trong giai đoạn tiền mãn kinh xuất hiện là do sự suy giảm nội tiết tố. Ngay sau tuổi 30, nội tiết tố trong cơ thể bắt đầu suy giảm và đến độ tuổi tiền mãn kinh thì bắt đầu suy giảm mạnh. Do đó, bổ sung nội tiết tố kịp thời, đúng cách chính là chìa khóa quan trọng giúp chị em vượt qua giai đoạn tiền mãn kinh êm ả cũng như đẩy xa giai đoạn này. Tuy nhiên, theo BS Nguyễn Tuyết Mai việc bổ sung này cần tuân thủ chặt chẽ theo hướng dẫn của các bác sỹ bởi nếu lạm dụng hoặc dùng sai, có thể dẫn đến tác dụng phụ nguy hiểm.
“Có rất nhiều trường hợp không được dùng thuốc nội tiết trong giai đoạn tiền mãn kinh như những trường hợp ra máu âm đạo không rõ nguyên nhân, người có tiền sử ung thư hoặc điều trị viêm tắc tĩnh mạch, người bệnh mỡ máu…Bên cạnh đó nếu dùng estrogen kéo dài thì có thể gây ra tác dụng phụ như buồn nôn, đau đầu, căng tức vú, ra máu bất thường, nguy cơ gây ung thư vú, ung thư niêm mạc tử cung, gây tăng huyết áp, huyết khối tĩnh mạch…” - BS Mai phân tích.
Chính vì vậy, từ ngoài 40 tuổi trở lên, nếu chị em thấy có những dấu hiệu bất thường về tâm sinh lý thì nên đi khám sớm để được các bác sỹ tư vấn và điều trị phụ hợp giúp vượt qua giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh một cách nhẹ nhàng.
Bên cạnh đó, dinh dưỡng đóng vai trò rất quan trọng, phụ nữ nên ăn nhiều rau xanh và hoa quả. Các nhóm vitamin có trong rau và trái cây tự nhiên giúp da tươi sáng, mịn màng và giúp chuyển hóa tốt hơn. Duy trì chế độ ăn giảm chất béo, giảm muối, đặc biệt là chất béo có nguồn gốc từ động vật vì nguy cơ xơ vữa thành mạch, bệnh lý mạch vành, tăng huyết áp.
Không hút thuốc, uống rượu, cà phê đậm đặc... Tích cực tập thể dục đều đặn để nâng cao sức khỏe, có thể lựa chọn những bộ môn nhẹ nhàng như yoga, đi bộ...
BS Nguyễn Tuyết Mai cũng gợi ý một số thực phẩm chứa nhiều estrogen tự nhiên như đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành, hạt lanh, mè đen, vừng hay các loại rau có màu xanh đậm như bông cải xanh, cải bó xôi, rau bina… Chị em có thể bổ sung trong bữa ăn hàng ngày một cách an toàn và hiệu quả.
