Công tác xã hội có vai trò quan trọng với cộng đồng
Em Y Hoan Ê Ban ở buôn Ju, xã Ea Tu, thành phố Buôn Ma Thuột từng bị tai nạn giao thông trên đường đi làm về. Nhập viện cấp cứu trong tình trạng đa chấn thương cột sống, gãy cột sống, đứt tủy và liệt hai chân. Mặc dù Y Hoan đã vượt qua được ranh giới sinh tử, nhưng do tai nạn quá nặng nên em phải phẫu thuật nhiều lần. Y Hoan mồ côi cha mẹ từ năm 13 tuổi, sống cùng với cậu, chi phí cho quá trình điều trị vượt ngoài khả năng. Nhờ sự kêu gọi kịp thời của Tổ công tác xã hội bệnh viện, Y Hoan đã được các mạnh thường quân hỗ trợ gần 50 triệu đồng, đủ để chi trả tiền viện phí.
Những người làm công tác xã hội (CTXH) trong bệnh viện không chỉ giúp người bệnh giải quyết những nhu cầu cần thiết khi đến khám bệnh, điều trị tại bệnh viện, góp phần giảm bớt những khổ đau, thiếu thốn bởi gánh nặng bệnh tật của rất nhiều cảnh ngộ; nhân lên niềm vui, hạnh phúc, bồi đắp những giá trị tốt đẹp trong cuộc đời... mà việc triển khai thành công hoạt động công tác xã hội trong bệnh viện còn mang lại những lợi ích nhất định cho cả y bác sĩ.
Tại Bệnh viện, nhân viên CTXH có vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng khám chữa bệnh: hỗ trợ các nhóm đối tượng, khắc phục những khó khăn về xã hội để đạt được hiệu quả chăm sóc sức khỏe tốt nhất, là cầu nối để giải quyết các mâu thuẫn giữa người bệnh và nhân viên y tế, giữa người bệnh và người bệnh. CTXH cũng góp phần bảo vệ quyền được chăm sóc sức khỏe của người bệnh thông qua việc tư vấn các vấn đề xã hội có liên quan trong quá trình điều trị…
Ông Trần Cảnh Tùng – Trưởng phòng Công tác xã hội, Cục bảo trợ xã hội, Bộ Y tế cho rằng những năm qua, CTXH đã đạt được những thành tựu, kết quả hết sức quan trọng trong các lĩnh vực lao động thương binh và xã hội, y tế, giáo dục, tư pháp, các hội đoàn thể tham gia CTXH… Kết quả này được thể hiện trên các phương diện khác nhau: từ xây dựng chính sách pháp luật, phát triển mạng lưới CTXH, công tác đào tạo và truyền thông về CTXH đã đạt được. Quan trọng hơn hết, đó là cơ sở để những người làm CTXH được tham gia giúp đỡ cho những người có hoàn cảnh khó khăn vượt qua, vươn lên trong cuộc sống, hòa nhập cộng đồng, đây là điều có ý nghĩa trong góp phần bảo đảm an sinh xã hội.
Đến nay, cả nước có hơn 425 cơ sở trợ giúp xã hội, bao gồm cả công lập và ngoài công lập, đáp ứng nhu cầu trợ giúp xã hội cho 30% đối tượng; và rất nhiều mô hình trung tâm CTXH, cơ sở bảo trợ xã hội đã vận hành rất hiệu quả, như: Trung tâm CTXH tỉnh Quảng Ninh, Đà Nẵng, Bến Tre, Khánh Hòa, Thanh Hóa… Các cơ sở trợ giúp xã hội cung cấp dịch vụ CTXH cho hàng ngàn lượt đối tượng khác nhau, như: nhóm cần sự bảo vệ khẩn cấp; người cao tuổi, người khuyết tật, người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí, người nghèo, trẻ em, nạn nhân của phân biệt đối xử về giới; người nghiện ma túy, người bán dâm; người sau cai nghiện; cha, mẹ, người chăm sóc trẻ em cần sự bảo vệ khẩn cấp và các đối tượng khác.
Người làm công tác xã hội cần kỹ năng toàn diện
Theo PGS, TS. Nguyễn Hồi Loan – nguyên Chủ nhiệm bộ môn Công tác xã hội, Khoa Xã hội học, Trường Đại học Khoa học – Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, cơ hội làm việc của sinh viên ngành CTXH rất rộng mở. Bởi vì CTXH có thể làm việc trải dài suốt Bắc - Nam, mọi miền đất nước từ vùng cao cho đến đồng bằng, hải đảo, các thành phố lớn.
Đồng thời, người làm nghề CTXH có rất nhiều địa chỉ có thể hướng tới: Các trung tâm bảo trợ xã hội tư nhân hoặc do Nhà nước quản lý; các trường đại học, học viện, các cơ sở nghiên cứu, các trường nghề có liên quan đến CTXH. Người học ngành CTXH cũng có thể làm cán bộ CTXH ở xã, phường hoặc làm nhân viên tư vấn sức khỏe tâm thần cho học sinh trong các nhà trường.
Ông Loan cho rằng người làm nghề CTXH phải có kĩ năng toàn diện như hiểu biết về các đối tượng của công việc, kĩ năng lắng nghe, kĩ năng tạo dựng niềm tin, kĩ năng tham vấn, kĩ năng thực hiện can thiệp trị liệu, kĩ năng đặt câu hỏi…
"Khi học ngành CTXH trong trường, học sinh, sinh viên đã được trang bị những kiến thức, tri thức khoa học về hành vi con người và môi trường xã hội, phát triển cộng đồng, tham vấn trị liệu... để hình thành những kĩ năng cơ bản khi bước vào lĩnh vực nghề nghiệp. Vì thế các sinh viên ngành CTXH không cần quá lo lắng. Các sinh viên có thể dần hoàn thiện những kĩ năng này trong thời gian học và hành nghề thực tế." - Thầy Loan nhấn mạnh.
Và theo PGS, TS. Nguyễn Hồi Loan, trước khi đăng kí ngành CTXH, các bạn trẻ cần dành thời gian đọc kĩ yêu cầu, đòi hỏi của ngành này (như ý chí, nỗ lực, lòng yêu thương, bao dung con người...). Từ đó, xem mình có đủ dũng cảm, đủ năng lực, tư chất để theo nghề không. Bởi CTXH xuất phát từ lòng yêu thương, muốn hỗ trợ, giúp đỡ cho người yếu thế bằng phương pháp, kiến thức, tri thức khoa học và thu nhập không cao bằng những khối ngành liên quan đến kinh tế.
